هاشم میوند وال

نگارنده کریم پوپل

 

محمدهاشم مَیوَندوال سیاستمدار و صدر اعظم افغانستان در بین سال های (نومبر ۱۹۶۵ -۱۱ اکتبر 1965) در دوره دوم انتخاباتی  سلطنت محمد ظاهرشاه بود.

او بنیان‌گزار جنبش جمیعت دموکرات مترقی بود. مرامنامۀ این حزب در ماه اگست ۱۹۶۶ از طریق رادیو افغانستان پخش گردید. این مرامنامه براساس سوسیال دموکراسی تیپ غربی بنا نهاده شده‌بود.  رقیب اصلی وی  حزب دموکراتیک خلق پنداشته می‌شد. جریده این حزب را بنام مساوات بنشر میرسید.. وی خواهان پادشاهی مشروطه، سوسیالیسم، ملی‌گرایی و مردم‌سالاری در تحت اداره حکومت شاهی مشروطه بود. او میخواست هرنوع تغیرات   سازگار با قوانین و مقررات دین مبین  اسلام باشد.  و هم این روش باید  بر پایه عقیده مترقی دموکرات (دموکرات مترقی) نیز  استوار باشد.در سرخط  شعار  میوندوال پدید آوردن یک انقلاب فرهنگی بود.

محمدهاشم میوندوال در مراحل اول ماموریت خویش «پردیس» تخلص می‌کرد.او پسر حاجی عبدالحلیم در قوم دینار خیل و از باشندگان مقرغزنی بود. در سال 1328 در شهر کابل تولد گردید. اوازذدواج نموده و نام خانم او سلطانه  میباشد .در لیسه‌های غازی و حبیبیه آموزش دیده‌است پس فراغت در سال ۱۳۲۱از صنف دوازدهم در ریاست مستقل مطبوعات مقرر و بزودی به حیث مدیر جریده انیس و بعدا مدیر مسئول جریده اتفاق اسلام هرات توظیف گردید. و در سال ۱۹۴۵ به حیث مدیر عمومی اداره دایره المعارف در مرکز ریاست مستقل مطبوعات تقرر یافت.در همان سال بحیث معاون ریاست مستقل مطبوعات پس از کوتاه مدتی بحیث مشاور مطبوعاتی اعلیحضرت محمد ظاهر شاه ارتقا یافت و یکسال بعد مجددآ بحیث رئیس مستقل مطبوعات توظیف شد.
سپس بحیث معین سیاسی در وزارت خارجه و بعدآ بحیث سفیر کبیر و نماینده فوق العاده دولت افغانستان در دولت اسلامی پاکستان تعین گردید و بعد از مدتی بحیث سفیر کبیر و نماینده فوق العاده افغانستان در لندن و از آنجا بحیث سفیر کبیر و نماینده فوق العاده دولت افغانستان در ایالات متحده امریکا مقرر شد، پس از مدتی مجددآ بحیث سفیر و نماینده فوق العاده افغانستان در جمهوری اسلامی پاکستان مقرر گردید.
در سال ۱۹۶۴ در حکومت دوره انتقالی دکتور محمد یوسف بحیث وزیر مطبوعات مقرر گردید. در سال ۱۹۶۵ وقتیکه داکتر محمد یوسف از کرسی صدارت استعفا داد، جناب میوندوال در هفتم عقرب ۱۳۴۴موظف به تشکیل کابینه گردید.  در ماه اکتوبر۱۹۶۷ از عهده صدارت استعفا داده و جهت درمان به خارج رفت. در سال ۱۹۶۹ در انتخابات دوره سیزدهم شورای ملی خود را کاندید نمود ولی موفق نگردید .در سال 1973 بجرم کودتا دستگیر گردید ودر24 سپتمبر در زندان پلچرخی به امر داود خان  کشته شد.

منابع

مصاحبات با خانم میوندوال و داود ملکیار فرزند ملکیار وزیر دفاع ظاهرشاهwww.kabulnath.de ساید کابل نات /
احمدزی، عبدالشکور، شخصیت علمی، سیاسی و اجتماعی شهید میوندوال، [پیشاور]: مرکز نشراتی میوند، ۱۳۷۸ خ.